SGK TARAFINDAN BEDELİ KARŞILANMAYAN KANSER TEDAVİ İLAÇLARININ TEMİN EDİLMESİ İLE İLGİLİ HUKUKİ SÜREÇ
Gerek yasalarımız ve Anayasa ile gerek tarafı bulunduğumuz uluslararası sözleşmeler ve İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi ile teminat altına alınan yaşam hakkının gereğinin devlet tarafından yerine getirilmesi gerekmektedir. Hastanın üstün yaşama hakkı karşısında, hekimler tarafından uygun görülen tedavi sürecine devam edilmesi ve tamamlaması, bunun için de uygun görülen ilaçların SGK tarafından temin edilmesi gerekmektedir. Aksi halde açıkça hastanın yaşam hakkının ihlali gündeme gelecek olup bu durumun da telafisi imkânsız sonuçlar doğuracağı muhakkaktır. Ayrıca Anayasa ve Uluslararası sözleşmelerde tüm yurttaşların sağlık hakkı güvence altına alınmıştır. Hasta tarafından kullanılması zorunlu olan ilaçların temin edilmemesi durumunda Anayasaya, Uluslararası Sözleşmelere ve yasaya açıkça aykırılık ortaya çıkmakta olup ortaya çıkan bu durumun da insan hakkı ve yaşam hakkı ihlali olduğunu önemle vurgulamak isteriz.
Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliği’nde ( SUT )yer alan listede bulunan ilaçların bedellerini karşılamaktadır. Hekimler tarafından özellikle akciğer kanseri tedavisi gören hastalara akıllı ilaç olarak bilinen atezolizumab etken maddeli Tecentriq ilaç reçete edilmek istenilmesine rağmen bu ilacın SUT listesinde olmadığı için yazılmadığını bilinmektedir. Bunula beraber SUT listesinde bulunsa dahi ilacın belirli türdeki kanser hastalığının tedavisinde kullanılması veya hastanın belirli tedavileri almış veya almamış olması şartları aranabilmekte olduğundan, ilacın bu listelerde bulunması, doğrudan ilaç bedelinin SGK tarafından karşılanacağı anlamına gelmemektedir. Kanser hastalığının tedavisi için tüm dünyada yeni nesil akıllı kanser ilaçları kullanılmakta olup hastanın tedavisini sürdüren hekimler SUT listesinde yer almayan bu ilaçları yazmakta çekingen davranmakta, hasta veya hasta yakını da bu ilaçtan haberdar olmadığı için bu ilacın yazılması hususunda hekimde herhangi bir talepte bulunmamaktadır. Bu durum da hastanın tedavi sürecinde eksik tedavi edilmesi anlamına gelmektedir.
Bu evrensel ve hukuki ilkeler dikkate alınarak hukuk büromuzca gerekli hukuki çalışmalar yapılmış ve söz konusu ilacın ve bunun dışında başkaca ilaçların SGK tarafından karşılanarak hastanın tedavisinde kullanılmasının temini için gerekli davalar açılmış ve halen de açılmaktadır. Bu davalarda Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından karşılanmayan ilaç bedelinin SGK tarafından karşılanması amacı ile SGK aleyhine dava açılmaktadır.
Bunun yanında SUT listesinde bulunmasına rağmen SGK tarafından bazı kanser ilaçlarının doktor reçetesine rağmen kullanımına onay verilmediği yönünde de tarafımıza bilgiler gelmektedir. SGK tarafından ilacın hastalığın tedavisine olumlu etkisinin olmadığının saptandığı yönünde gerekçe ileri sürülerek reçete edilen ilacın kullanımına onay verilmese de onay verilmemesinin asıl nedeninin kanser ilacının yüksek bedeli olduğunu düşünmekteyiz. Bu gibi durumlarda tarafımıza yapılan başvuru üzerine açtığımız davalar ile mahkemece ihtiyati tedbir kararı verilerek Vandetanib etken maddeli Caprelsa 300 mg gibi ilaçların temin edilmesi sağlanabilmektedir.
Özetlemek gerekirse SGK tarafından bazı kanser ilaçlarının bedellerinin karşılanmadığını ve bazılarının ise ilacın kullanımına doktor reçetesine rağmen onay verilmediğini öğrenmemiz üzerine yapılan araştırma ve inceleme neticesinde kurum aleyhine dava yoluyla hastaya reçete edilen ilacın kurum tarafından temin edilmesi veya ilaç bedelinin kurum tarafından karşılanmasının hukuken mümkün olduğunu belirtmek mümkündür. Özellikle akıllı ilaç olarak bilinen atezolizumab etken maddeli Tecentriq isimli ilaç bakımından hastaların veya hasta yakınlarının tedaviyi sürdüren doktordan ilacın etkisi veya kullanımının uygun olup olmadığı hususunda gerekli tıbbi desteği almalarından sonra ilacın kullanımı yönünde karar verdikleri takdirde ilacın kullanımına başlamadan evvel bu yola başvurarak ilaç bedelinin SGK tarafından karşılanmasını sağlayabileceklerini önemle belirtmek isteriz.